“CE (Conformité Européenne) İŞARETİ” NEDİR?
CE markası, Avrupa Birliği’nin teknik mevzuat uyumu çerçevesinde 1985 yılında benimsediği Yeni Yaklaşım Politikası kapsamında hazırlanan Yeni Yaklaşım Direktifleri kapsamına giren ürünlerin bu direktiflere uygun olduğunu ve gerekli bütün uygunluk değerlendirme faaliyetlerinden geçtiğini gösterir.
CE uygunluk işareti, üzerine vurulduğu ürünün güvenlik, sağlık, çevre ve tüketicinin korunması açısından sahip olması gerekli asgari şartları “Yeni Yaklaşım Direktiflerine” uygun olarak sağladığını gösteren, AB pazarında ürünün serbest dolaşımını sağlayan, Fransızca “Confirmité Européenne” ifadesinin kısaltılmış şeklidir.
CE HAKKINDA GENEL BİLGİ
Dünyadaki en büyük ekonomik ve siyasi güç olma yolundaki Avrupa Birliği, üye ülkeler itibarıyla teknik standartlar arasında da bir uyum sağlamak amacıyla çeşitli sistemler oluşturmuştur.
Bu teknik uyumu sağlamak amacıyla, AB Standartlar Komisyonu'nda tüm standartlar tartışılmakta ve AB'ye üye ülkelerin ulusal standartları yerine, Avrupa Normları (EN) oluşturulmaktadır. Bu normlar daha sonra gruplanarak (Makinalar, Oyuncaklar, Basınçlı Kaplar… gibi) AB direktiflerini ortaya çıkarmaktadır.
1995 yılı başından itibaren çoğunluğu zorunlu olmamakla beraber, AB''''ye ithal edilecek ürünlerde AB normlarına uygunluk ifadesi olan CE işareti aranmaya başlanmıştır. Bu işaret, ürünün direktiflerce belirlenen şartlara uygun olarak üretildiğini ve pazara sürüldüğünü belirtir.
Topluluğa ithal edilen ürünlerde CE işareti olmadığı taktirde, zarardan ithalatçı ve üretici sorumlu olacaktır.
CE Harfleri Fransızca "Conformité Européenné", İngilizce "Conformity of Europe", Türkçe "Avrupa''''ya Uygunluk" sözcüklerini temsil etmektedir.
CE işareti Avrupa Birliği içinde, direktiflerde belirtilen ürünlerin serbestçe dolaşabilmesi için imalatçı tarafından ürün üzerine vurulması gereken, ürünün sağlık ve güvenlik şartlarına uyduğunu belirtir işarettir. Avrupa Topluluğu ülkeleri içindeki ve arasındaki, sınırlar arası trafikte bir pasaport görevi görmektedir. Saklanan, korunan, sorulduğunda resmi makamlara verilen bir uygunluk taahhüdüdür. CE işareti resmi bir işaret olup, bütün AB ülkelerinde geçerlidir. CE markası imalatçı tarafından vurulan bir marka olup, kalite markası veya garanti belgesi değildir. Kalitenin başladığı seviyeyi gösterir. CE markası, tüketiciler için değil, yetkililer için vurulmaktadır. Bu seviyenin altındaki mamuller emniyetsiz olarak nitelenir ve piyasaya arz edilmezler, dolayısıyla kalitesiz olarak kabul edilirler. Şayet bir ürün CE ile markalanmış ise, AB direktiflerine göre üretildiği kanaati ile bu ürünün AB ülkelerinde serbest dolaşımına ve pazarlanmasına izin verir. Kişilerin serbest dolaşımını sağlayacağı anlamını taşımaz. Yakın bir gelecekte EU'ya ihraç edilen her ürünün CE markalı olması şartı aranacaktır.
CE logosu taşıyan bir ürün:
• İnsan emniyeti,
• Can ve mal emniyeti,
• İnsan sağlığı,
• Çevre koruması,
• Enerji tasarrufunu öngörür.
CE markası sadece direktiflerde belirtilen şartlara uygunluk sağlandığında geçerlidir.
Test Kurumu numarası içermeyen CE
Geçerliliği: Bağımsız bir test laboratuarı tarafından zorunlu testler yapılması gerekmeyen ürünler. İmalatçı / İthalatçı / temsilci bir self deklarasyonla birlikte CE'yi vurur.
Test Kurumu numarasıyla birlikte CE
Geçerliliği: "Notified Body (Yetkili Kurum)" tarafından test edilmesi gereken ürünler (fabrika incelenmesini içerir).
CE MARKASININ VURULMASI
• İmalatçı / ithalatçı tarafından vurulur.
• CE markası EU Direktiflerinin ve Uygunluk prosedürlerinin ürün üzerinde onaylandığını belirtir.
• CE uygunluk işareti aşağıdaki şekildeki gibi "CE" harflerini taşır:
• Özel boyutlar verilmediğinde, CE işareti en az 5 mm yüksekliğinde olmalıdır.
• CE işareti ürüne veya onun veri plakasına konmalıdır.
• CE markası görünebilir, okunaklı ve silinmez bir şekilde konulmalıdır.
• CE işareti, üretim kontrol aşamasının son evresinde konulmak zorundadır.
• Teknik Dosyanın Oluşturulması:
- Ürünle ilgili teknik bilgi,
- Kullanım talimatları, kılavuzlar,
- Uygunluk Deklarasyonu.
CE markası taşıyan bir ürün tehlike oluşturursa şu önlemler alınır:
Üye ülkeler:
• Ürünü pazardan çeker.
• Ürünün pazara arzını önler.
• Ürünün kullanılmasını önler.
• Serbest ticaretini önler
• EU komisyonuna bildirir.
CE DANIŞMANLIK VE BELGELENDİRME SÜRECİ
1. Adım
• Ürünün tanımlanması
• Ürünün hangi direktifler kapsamında yer aldığının belirlenmesi
• Standartlar var mı?
• Ulusal standartlara uygun mu?
• Ürün standartlara uygun mu?
• Yetkili kurumun müdahalesine gerek var mı?
2. Adım
• Kalite Sistemine gerek var mı?
• Uygulanacak Avrupa Direktifleri ve harmonize Avrupa standartları belirli mi?
3. Adım
• Teknik Dokümantasyon
• İmalatçının Uygunluk Deklarasyonu
• EU Model/Tip Sertifikası
4. Adım
• CE markasının ürüne vurulması ( Yetkili kurum numarası ile veya numarasız)
5. Adım
• Kalite Yönetim Sistemi içinde ürünün denetlenmesi
6. Adım
• Ürünün çıkacak yeni standartlara veya değişikliklere göre doğrulanması.
“CE işareti” Olmazsa Ne Olur?
Dış ticaretimiz açısından, bu işareti taşıması gerektiği halde taşımayan ürünün AB üyesi ülkelere ihracatı mümkün değildir. İç pazarımız açısından ise, mevzuat uyumu tamamlanmış ve zorunlu uygulamaya girmiş ürün yönetmelikleri kapsamına giren ürünlerden CE İşareti taşıması gerektiği halde taşımayan ürünlerin ülkemiz piyasasına edilmesi de mümkün bulunmamaktadır.
Hangi Ürünlerde Bu İşaret Bulunmalıdır?
CE İşareti, olması gereken ürünlerin listesi, ilgili AB mevzuatı ve bu mevzuatı ülkemizde uyumlaştıran kamu kuruluşlarını gösteren tabloya buradan ulaşabilirsiniz. Direktifleri uyumlaştıran yönetmeliklerin metinlerinin Resmi Gazete'den, ilgili yetkili kuruluşlardan veya bu kuruluşların internet sitelerinden temin edilmesi mümkün bulunmaktadır.
CE İŞARETİ İLE İLGİLİ BAZI TANIMLAR
ONAYLANMIŞ KURULUŞ (NOTİFİED BODY) : Avrupa Birliği mevzuatı, CE İşareti taşıması gereken ürünlerden yüksek risk taşıyan ürünlerin, piyasaya arz edilmeden önce konusunda uzman, üçüncü bir taraf olan ve AT Resmi Gazetesi'nde yayımlanmış kuruluşlar tarafından uygunluk değerlendirmesine tabi tutulmasını şart koşmaktadır. Bu ürünlerin test, muayene ve/veya belgelendirmesini yapmak üzere üye ülkeler tarafından altyapısı yeterli görülen test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşları arasından seçilerek AT Resmi Gazetesi'nde yayımlanan kuruluşlar onaylanmış kuruluş (bazı direktiflerde farklı terimler kullanılabilse de genel olarak "notified body" ifadesi kullanılmaktadır.) statüsünü almaktadır.
YENİ YAKLAŞIM DİREKTİFLERİNİN ÜLKEMİZDE UYUM DURUMU
A. CE İŞARETİ GEREKTİREN YENİ YAKLAŞIM DİREKTİFLERİNİN UYUM DURUMU
ÜRÜN GRUBU | AB'NİN YENİ YAKLAŞIM DİREKTİFLERİ | UYUMDAN SORUMLU KURULUŞ | KARŞILIK GELEN TÜRK MEVZUATI | YÜRÜRLÜK |
1.Alçak gerilim cihazları | Low voltage equipment (73/23/EEC; 93/68/EEC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | 11.01.2003 | |
2.Basit basınçlı kaplar | Simple pressure vessels (87/404/EEC; 90/488/EEC; 93/68/EEC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | 31.03.2003 (Değişiklik ile geçici madde eklenmiş ve zorunlu uygulama için 01.01.2004 tarihine kadar geçiş dönemi öngörülmüştür.) | |
3.Oyuncaklar | Toys (88/378/EEC;93/68/EEC) | Sağlık Bakanlığı | 17.11.2003 | |
4.Yapı malzemeleri | Construction products (89/106/EEC;93/68/EEC) | Bayındırlık ve İskan Bakanlığı | 18.02.2006 (Zorunlu uygulama için 01.01.2007 tarihi öngörülmüştür.) | |
5.Elektromanyetik uyumluluk | Electromagnetic compatibility (89/336/EEC;92/31/EEC; 93/68/EEC;) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | 02.06.2002 | |
6. Makinalar | Machinery (98/37/EC;98/79/EC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | Yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olup; zorunlu uygulama için 05.12.2003 tarihi öngörülmüştür. | |
7.Kişisel koruyucu donanım | Personal protective equipment (89/686/EEC;93/68/EEC; 93/95/EEC; 96/58/EEC) | Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı | 09.02.2005 | |
8.Otomatik olmayan tartı aletleri | Non-automatic weighing instruments (90/384/EEC;93/68/EEC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | 01.06.2003 19.03.2003 09.07.2004 | |
9.Vücuda yerleştirilebilir aktif tıbbi cihazlar | Active implantable medical devices (90/385/EEC;93/42/EEC; 93/68/EEC) | Sağlık Bakanlığı | 12.09.2003 (Değişiklikle yürürlüğe giriş tarihi 31.12.2003 tarihi olarak belirlenmiştir.) | |
10.Gaz yakan cihazlar | Gas appliances (90/396/EEC;93/68/EEC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | 01.04.2003 (Değişiklik ile geçici madde eklenmiş ve zorunlu uygulama için 01.01.2004 tarihi öngörülmüştür.) | |
11.Sıcak su kazanları | Hot water boilers (92/42/EEC;93/68/EEC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | 31.03.2003 (Değişiklik ile geçici madde eklenmiş ve zorunlu uygulama için 01.01.2004 tarihi öngörülmüştür.) | |
12.Sivil kullanım amaçlı patlayıcılar | Civil explosives (93/15/EEC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | Yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olup; zorunlu uygulama için 01.07.2003 öngörülmüştür. | |
13.Tıbbi cihazlar | Medical devices (93/42/EEC;98/79/EC) | Sağlık Bakanlığı | 13.9.2003 (Değişiklikle yürürlüğe giriş tarihi 31.12.2003 tarihi olarak belirlenmiştir.) | |
14.Muhtemel Patlayıcı ortamlarda kullanılan ekipmanlar | Equipment and protective systems intended for use in potentially explosive atmospheres (94/9/EC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | Yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olup; zorunlu uygulama için 31.12.2003 tarihi öngörülmüştür. | |
15.Gezi amaçlı tekneler | Recreational craft (94/25/EC) | Denizcilik Müsteşarlığı | Yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olup; zorunlu uygulama için 31.05.2005 tarihi öngörülmüştür. | |
16.Asansörler | Lifts (95/16/EEC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | 15.02.2003 (zorunlu uygulama 15.08.2004) 12.01.2005 | |
17.Basınçlı ekipmanlar | Pressure equipment (97/23/EC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | 01.07.2003 (Değişiklik ile geçici madde eklenmiş ve zorunlu uygulama için 01.01.2004 tarihi öngörülmüştür.) | |
18.Vücut dışında kullanılan tıbbi tanı cihazları | In vitro diagnostic medical devices (98/79/EC) | Sağlık Bakanlığı | 14.04.2005 | |
19.Radyo ve telekomünikasyon terminal cihazları | Radio and telecommunications terminal equipment (99/5/EC) | Telekomünikasyon Kurumu | 11.05.2004 tarihinde yürürlüğe girmesi; 11.05.2005 tarihine kadar öngörülen geçiş dönemi sonunda zorunlu uygulamaya girmesi öngörülmüştür. | |
20.Yolcu taşıma amaçlı kablo üzerinde hareket eden araçlar | Cableway installations designed to carry persons (2000/9/EC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | 19.07.2005 tarihinde yürürlüğe girmesi; 19.07.2009 tarihine kadar öngörülen geçiş dönemi sonucunda zorunlu uygulamaya girmesi, öngörülmüştür. | |
21.Ölçü Aletleri | Measuring instruments (2004/22) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | Uyum çalışmaları devam etmektedir. |
B. YENİ YAKLAŞIM VEYA GLOBAL YAKLAŞIM İLKELERİNE DAYANAN ANCAK CE İŞARETİ İLİŞTİRİLMESİNİ ÖNGÖRMEYEN DİREKTİFLERİN UYUM DURUMU
|
C. YENİ YAKLAŞIM VEYA GLOBAL YAKLAŞIMIN BAZI İLKELERİNE DAYANAN DİREKTİFLERİN UYUM DURUMU
1.Dondurucular (CE İşareti öngörüyor) | Household electric refrigerators, freezers and combinations (96/57/EC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | 31.12.2005 | |
2.Taşınabilir basınçlı ekipmanlar | Transportable pressure equipment (99/36/EC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | 01.07.2003 (Değişiklik ile geçici madde eklenmiş ve zorunlu uygulama için 01.01.2004 tarihine kadar geçiş dönemi öngörülmüştür.) | |
3. Açık havada kullanılan ekipmandan çevreye yayılan gürültü (CE İşareti öngörüyor) | Noise emission in the environment by equipment for use outdoors (2000/14) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | Yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olup, geçici madde 1 ve geçici madde 2'de geçiş dönemleri öngörülmektedir. | |
4. Florasan lambalarda enerji etkinliği (CE İşareti öngörüyor) | Energy efficiency requirements for ballast for fluorescent lighting (2000/55/EC) | Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | Yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olup, zorunlu uygulama için 15.01.2005 tarihine kadar geçiş süresi öngörülmüştür |